روز قلم

به بهانه روز قلم بعنوان عضوی کوچک از جامعه بزرگ اهل قلم، که سالها در عرصه رسانه قلم فرسایی نموده ام ضمن تورقی اقتباسی در پیشینه این روز و چگونگی پیدایش آن، چهاردهم تیر روز قلم را همچون روال سالیان گذشته گرامی میدارم.

پیشینۀ نام‌گذاری چهاردهم تیرماه به نام روز قلم به سال ۱۳۸۱ برمی‌گردد. اعضای انجمن قلم ایران مدت‌ها در پی اختصاص دادن و انتخاب یک روز خاص برای اهالی فرهنگ و قلم بودند تا در این روز بتوانند برنامه‌های فرهنگی مناسبی برای اهالی قلم برگزار کنند. تا اینکه در سال ۱۳۸۱ و پس از بررسی تاریخ‌های متفاوت تصمیم بر این گرفته شد که روز قلم ریشه در فرهنگ و تاریخ ملی داشته باشد و به همین خاطر روز چهاردهم تیرماه از طرف این انجمن به عنوان روز قلم پیشنهاد شده و در نهایت به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید.

اما دلایل انتخاب چهاردهم تیرماه به عنوان «روز قلم» چیست؟ با کمی جست‌وجو در سایت انجمن قلم ایران و گوگل به دو دلیل برای انتخاب چهاردهم تیرماه به عنوان روز قلم می‌رسیم: اولین دلیل، جشن تیرگان و به رسمیت شناختن کاتبان در زمان هوشنگ، از پادشاهان پیشدادی است و دلیل دوم روز سیارۀ عطارد یا همان تیر است که به عنوان کاتب ستارگان شناخته می‌شود.

گفته می شود تاریخ نگارش به بیست هزار سال پیش می رسد که الابته متفاوت از نوشتن امروزی بوده است.برای نوشتار مدون هم تاریخچه ای حدود شش هزار ساله متصور شده اند. از ابزارهایی که برای نوشتن به کار می رفته سنگ، چوب، پوست حیوانات، برگ درختان، استخوان، موم، ابریشم، پنبه و کاغذ را می توان نام برد. در طول تاریخ، نوشتن به دو صورت بوده است: یک دسته خطوطی را در برمی گرفت که با استفاده از ابزارهای تیز چون سوزن، چاقو و… نوشتاری، کنده کاری می شد. دسته دیگر شامل خطوطی است که به وسیله قلم پر، قلم نی، قلم مو و … و با استفاده از جوهر بر سطح ماده نوشتاری ترسیم می گردید.

اکنون و بعد از اینکه سالیان متمادی و حتی قرنها نوشتن بر روی کاغذ مرسوم بوده، از ابزارهای نوین برای نوشتن استفاده می شود. تحریر از طریق ابزارهای الکترونیک همچون کامپیوتر و تبلت، تلفن همراه و انواع تایپ و برنامه های تبدیل آنی گفتار به نوشتار و غیره در حال ترویج است و اغلب افراد توانایی بهره مندی از روش های نوین قلم زنی را دارند.

صرفنظر از شیوه نگارش آنچه مهم تر جلوه می کند محتوای نوشتن است. قلم باید در راه تعالی بشر بدست گرفته شود. جامعه توسعه مند قطعاً قلم به دستانی متعهد دارد. آری باید دانست برداشتن قلم و نگارش و خلق آثار مکتوب زمانی اهمیت خواهد داشت که با حفظ کرامت قلم و قلم به دست، مخاطب و خواننده نیز کمال بهره را از تاثیر مثبت متون نگاشته شده در زندگی فردی و اجتماعی خود تحصیل نماید.

قلم را باید ارزش و اعتبار قائل شد و نباید از آن بعنوان ابزار هرزه نگاری و سقوط اخلاق و اصول متعالی استفاده نمود. فراموش نکنیم قلم آنچنان اهمیت دارد که خداوند متعال در کتاب آسمانی ما مسلمانان در معرفی خود آورده:« «الَّذی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ؛ آن که با قلم آموخت.»

پس باید در آنچه می نویسیم و می دانیم تاثیر گذار است و ماندگاری دارد دقت لازم را داشته باشیم تا یادگاری برتر توأم با نیک نامی از ما باقی بماند. این روز را به همه اهالی قلم تبریک عرض نموده و توفیق نیک اندیشان قلم نگار را آرزومندم.